Tương đen làm từ gì? 5 bước sản xuất thú vị

Tương đen, một loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, mang trong mình một lịch sử lâu đời và bí mật ẩn chứa trong từng giọt sánh quyện. Từ những nguyên liệu đơn giản, qua bàn tay khéo léo của người thợ, tương đen đã trở thành một phần không thể thiếu trong những món ăn truyền thống, góp phần tạo nên hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt. Nếu bạn tò mò không biết tương đen làm từ gì cũng như quy trình sản xuất ra nó, hãy cùng Mẹo Làm Bếp tìm hiểu sâu hơn trong bài viết dưới đây!

Nguồn gốc và lịch sử:

Tương đen, một loại gia vị quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, mang trong mình một lịch sử lâu đời và bí mật ẩn chứa trong từng giọt sánh quyện. Dưới đây là nguồn gốc và lịch sử của tương đen:

Nguồn gốc:

Tương đen, hay còn gọi là nước mắm đen, có nguồn gốc từ Trung Quốc. Theo các tài liệu lịch sử, tương đen đã xuất hiện ở Trung Quốc từ thời nhà Hán (thế kỷ thứ 2 trước Công nguyên). Ban đầu, tương đen được sử dụng chủ yếu trong cung đình, sau đó mới phổ biến ra ngoài xã hội.

Du nhập vào Việt Nam:

Tương đen được du nhập vào Việt Nam từ lâu đời, được cho là từ thời nhà Lý (thế kỷ XI). Ban đầu, tương đen được sử dụng chủ yếu trong cung đình, sau đó mới phổ biến ra ngoài xã hội.

Sự phát triển và phổ biến:

• Thời kỳ phong kiến: Tương đen được xem là một loại gia vị quý hiếm, chỉ được sử dụng trong những dịp đặc biệt.
• Thời kỳ Pháp thuộc: Tương đen được phổ biến rộng rãi hơn, trở thành một loại gia vị phổ biến trong các gia đình Việt Nam.
• Thời kỳ hiện đại: Tương đen được sản xuất với quy mô lớn, trở thành một loại gia vị phổ biến trong cả nước.

Các biến thể và phát triển:

• Tương đen truyền thống: Tương đen truyền thống được làm từ cá biển, muối, nước và gia vị. Quy trình sản xuất tương đen truyền thống đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm lâu năm.
• Tương đen công nghiệp: Tương đen công nghiệp được sản xuất bằng phương pháp hiện đại, sử dụng các loại nguyên liệu khác nhau, giúp cho quá trình sản xuất nhanh chóng và hiệu quả hơn.

Tương đen trong văn hóa ẩm thực Việt Nam:

Tương đen đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Tương đen được sử dụng trong nhiều món ăn truyền thống, như bún chả, gỏi cuốn, nem rán, mắm kho… Tương đen góp phần tạo nên hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt Nam, mang đến sự đậm đà, hấp dẫn cho các món ăn.

Tương đen làm từ gì? Nguyên liệu sản xuất:

Tương đen được làm từ những nguyên liệu đơn giản, dễ kiếm, nhưng quy trình sản xuất lại đòi hỏi sự tỉ mỉ và kinh nghiệm lâu năm. Nguyên liệu chính để làm tương đen là:

• Cá biển: Cá được chọn lựa kỹ càng, thường là những loại cá nhỏ, giàu đạm như cá cơm, cá nục, cá thu…
• Muối: Muối được sử dụng là muối biển, có độ mặn cao, giúp bảo quản cá và tạo độ mặn cho tương.
• Nước: Nước được sử dụng là nước sạch, không chứa tạp chất, giúp tạo độ ẩm cho tương.
• Gia vị: Một số gia vị như đường, tiêu, ớt, gừng… được thêm vào để tăng hương vị cho tương.

Quy trình sản xuất tương đen được chia thành nhiều giai đoạn:

1. Chuẩn bị nguyên liệu: Cá được làm sạch, loại bỏ nội tạng, rửa sạch và phơi khô. Muối được hòa tan với nước, tạo thành dung dịch muối đậm đặc.
2. Ngâm cá: Cá được ngâm trong dung dịch muối đậm đặc, thời gian ngâm từ 6 tháng đến 1 năm. Trong quá trình ngâm, cá sẽ lên men tự nhiên, tạo thành nước mắm.
3. Chắt lọc nước mắm: Sau khi ngâm đủ thời gian, nước mắm được chắt lọc ra khỏi thùng ngâm. Nước mắm được lọc qua vải để loại bỏ cặn bã.
4. Sên tương: Nước mắm được sên trên lửa nhỏ, cho đến khi nước mắm sánh lại và có màu đen. Trong quá trình sên, người thợ thường cho thêm đường, tiêu, ớt, gừng… để tăng hương vị cho tương.
5. Bảo quản: Tương đen được bảo quản trong bình thủy tinh hoặc chum sành, để nơi khô ráo, thoáng mát.

Phân loại tương đen:

Tương đen được phân loại theo nhiều tiêu chí, trong đó phổ biến nhất là:

• Theo loại cá: Tương đen được làm từ cá cơm, cá nục, cá thu… mỗi loại cá sẽ tạo ra hương vị đặc trưng riêng.
• Theo độ mặn: Tương đen có độ mặn khác nhau, phù hợp với khẩu vị của từng người.
• Theo màu sắc: Tương đen có màu sắc khác nhau, từ màu nâu đen đến màu đen bóng.

Công dụng của tương đen:

Nguồn dinh dưỡng dồi dào:

• Protein: Tương đen chứa hàm lượng protein cao, giúp cung cấp năng lượng, hỗ trợ xây dựng và sửa chữa mô cơ.
• Vitamin: Tương đen giàu vitamin B12, vitamin D, vitamin E, giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ hệ miễn dịch, cải thiện thị lực.
• Khoáng chất: Tương đen chứa nhiều khoáng chất thiết yếu như canxi, sắt, kẽm, magie, giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, phòng ngừa thiếu máu, hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh.

Hỗ trợ tiêu hóa:

• Chứa men tiêu hóa: Tương đen chứa các men tiêu hóa tự nhiên, giúp phân giải thức ăn, hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, giảm tình trạng đầy hơi, khó tiêu.
• Tăng cường nhu động ruột: Tương đen giúp kích thích nhu động ruột, hỗ trợ tiêu hóa, phòng ngừa táo bón.

Tăng cường sức đề kháng:

• Chống oxy hóa: Tương đen chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác hại của gốc tự do, tăng cường sức đề kháng, chống lão hóa.
• Hỗ trợ hệ miễn dịch: Tương đen chứa nhiều vitamin và khoáng chất, giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật.

Hỗ trợ tim mạch:

• Giảm cholesterol: Tương đen chứa các axit béo không bão hòa, giúp giảm cholesterol xấu trong máu, bảo vệ tim mạch.
• Điều hòa huyết áp: Tương đen giúp điều hòa huyết áp, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

Hỗ trợ xương khớp:

• Cung cấp canxi: Tương đen chứa nhiều canxi, giúp tăng cường sức khỏe xương khớp, phòng ngừa loãng xương.
• Chống viêm: Tương đen có tác dụng chống viêm, giúp giảm đau nhức xương khớp.

Tương đen được sử dụng trong nhiều món ăn Việt Nam, như:

• Bún chả: Tương đen được dùng để chấm bún chả, tạo nên hương vị đậm đà, hấp dẫn.
• Gỏi cuốn: Tương đen được dùng để chấm gỏi cuốn, tạo nên vị chua ngọt, cay nồng.
• Nem rán: Tương đen được dùng để chấm nem rán, tạo nên vị đậm đà, thơm ngon.
• Mắm kho: Tương đen được dùng để kho cá, thịt, tạo nên vị đậm đà, hấp dẫn.

Lưu ý khi sử dụng tương đen:

• Nên chọn mua tương đen ở những địa chỉ uy tín, đảm bảo chất lượng.
• Không nên sử dụng tương đen quá nhiều, vì có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe.
• Nên bảo quản tương đen ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp.

Kết luận:

Tương đen là một loại gia vị truyền thống, mang trong mình hương vị đặc trưng của ẩm thực Việt Nam. Với quy trình sản xuất tỉ mỉ, tương đen đã trở thành một phần không thể thiếu trong những món ăn truyền thống, góp phần tạo nên nét đặc sắc của ẩm thực Việt. Tương đen không chỉ là một loại gia vị, mà còn là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.